Polskie nastolatki z najwyższym wskaźnikiem negatywnego postrzegania własnego ciała wśród 43 krajów

Wspomniane badanie nosi nazwę „Spotlight on Adolescent Health and Well-being”, a jego wyniki zostały opublikowane w maju 2020. Badało ono sferę zdrowia fizycznego, dobrego samopoczucia psychicznego i relacji społecznych u nastolatków z 43 europejskich i północnoamerykańskich krajów. HBSC badanie to przeprowadza nieprzerwanie od 1982 roku, a Polska do członków sieci HBSC dołączyła już 7 lat później.

Raport „Spotlight on Adolescent Health and Well-being” dotyczył kilku aspektów życia nastolatków: wsparcie osób znaczących, obraz własnego ciała i zdenerwowanie częściej niż raz w tygodniu.

Wsparcie osób znaczących

Wsparcie społeczne dla osób młodych jest niezwykle ważne. Przede wszystkim wspomaga ono radzenie sobie ze stresem. Niestety polskie nastolatki nie oceniają wsparcia rodziny i nauczycieli pozytywnie. Co więcej z wiekiem oceniają je coraz gorzej. W wieku 11 lat 50% polskich nastolatków odczuwa silne wsparcie ze strony nauczycieli, podczas gdy w wieku 15 lat jest to już jedynie 21%. W porównaniu do średniej wszystkich krajów uzyskanej podczas badania Polska prezentuje się źle. Jesteśmy na ostatnich miejscach w rankingu, a w wieku 11 i 15 lat średnia jest o 20 punktów procentowych wyższa. Ponadto rodzinne posiłki w Polsce to rzadkość. 37% chłopców i 29% dziewcząt w wieku 11 lat spożywa posiłki w rodzinnym gronie codziennie. Tutaj również Polska wypada najgorzej spośród badanych krajów. 

Obraz własnego ciała

Problem negatywnego postrzegania własnego ciała przez nastolatków jest nam znany nie od dziś. Duże znaczenie mają tutaj social media i treści, które są przez nie przekazywane. Niestety i w tej kategorii polskie nastolatki zajmują najmniej korzystne miejsce w rankingu 43 krajów. W wieku 11 lat za grube lub zbyt grube uznało się 29% dziewcząt, a w wieku 15 lat ponad połowa badanych. Mimo że większość nastolatków (60%) nie miało nadwagi i nie istniała obiektywna potrzeba podejmowania przez nich działań w celu schudnięcia, odchudzał się co piąty badany, a co czwarty odczuwał taką potrzebę. Martwiące jest również to, jak mało aktywności fizycznej jest obecne w życiu tych młodych osób. W 2018 roku intensywną aktywność fizyczną (tzn. minimum 2 godziny w tygodniu) uprawiało 10% mniej dziewcząt niż chłopców. 

Zdenerwowanie częściej niż raz w tygodniu

W tej kategorii polskie nastolatki wypadły odrobinę lepiej niż część badanych. W wieku 11 lat 27% polskich nastolatkek odczuwa zdenerwowanie częściej niż raz w tygodniu. W wieku 15 lat sytuacja ma się gorzej – jest to 41% chłopców (2. miejsce) i 48% dziewcząt (6. miejsce). Widoczna tendencja wzrostowa jest niewątpliwie martwiąca. Zdenerwowanie często łączy się ze stresem i rozdrażnieniem, a te niestety często powodują dolegliwości somatyczne oraz ogólne złe samopoczucie.

Wyniki tego badania są alarmujące. Widoczne są trendy wskazujące na pogorszenie się negatywnego stanu rzeczy wraz z wiekiem. Wiele młodych osób negatywnie postrzega swoje ciało, jest zdenerwowane częściej niż raz w tygodniu, a do tego nie otrzymuje dostatecznego wsparcia ze strony rodziny i nauczycieli. Jest to coś, na co trzeba zwrócić większą uwagę społeczeństwa. Zacznijmy działać bardziej intensywnie, aby pomóc tym młodym osobom – w końcu to one są przyszłością naszego państwa.