Wola guzowate tarczycy - przyczyny, objawy, diagnoza, leczenie

Objawy i przebieg wole guzowate tarczycy

Tarczyca to nieparzysty gruczoł wydzielania wewnętrznego, który odpowiedzialny jest wytwarzanie tyroksyny, trójjodotyroniny oraz kalcytoniny. Wszystkie z wymienionych hormonów wpływają na metabolizm oraz gospodarkę wapniowo - fosforanową organizmu. Umiejscowiona jest w przednio- dolnej części szyi, tworzą ją dwa płaty boczne połączone w węziną i sporadycznie występujący płat trzeci tzw. piramidowy. Tarczyca otoczona jest dwuwarstwową łącznotkankową torebką.

Praca gruczołu regulowana jest na dwa sposoby: mowa tutaj o produkcji i wydzielaniu hormonów, które są pod ścisłą kontrolą układu podwzgórze - przysadka oraz o pobudzaniu układu współczulnego. Hormony tarczycy stymulują wzrost oraz rozwój organizmu, stanowią istotny składnik dla rozwoju układu nerwowego, a co ważne wzmagają procesy przemiany materii i energii. Badania naukowe oraz obserwacje pacjentów, pokazują, że obniżenie poziomu hormonów tarczycy w organizmie prowadzi w konsekwencji do zahamowania psychicznych oraz fizycznych procesów zachodzących w organizmie.

O wolu guzkowym tarczycy, mówimy w sytuacji, gdy w strukturze tarczycy zauważalne są guzki bądź guzek. W chwili obecnej wyróżniamy dwa rodzaje tego stanu:

1. Wole guzkowate toksyczne, to sytuacja, w której guzek bądź guzki, miejscowo wydzielają hormony tarczycy. Konsekwencją tego jest zbyt duże ich nagromadzenie się w organizmie.
2. Wole guzkowate obojętne (nietoksyczne), guzek bądź guzki nie wydzielają hormonów tarczycy i ich stężenie w organizmie nie ulega zmianie.

W przypadku tego stanu, za wyjątkiem guzków tarczyca ulega powiększeniu. Badania naukowe pokazują, że najczęstszą przyczyną rozwoju wola guzkowego toksycznego i nietoksycznego jest niedobór jodu. Wielu lekarzy wspomina także o: predyspozycjach genetycznych narażeniu na promieniowanie jonizujące, paleniu tytoniu, chorobach o podłożu autoimmunologicznych czy stanach zapalnych tarczycy. Ostatnio ogromnym zainteresowaniem cieszą się tzw. substancje wolotwórcze (odpowiedzialne za zaburzenia we wchłanianiu jodu).

Objawami charakterystycznymi dla wola guzkowatego toksycznego tarczycy są m.in.: problemy z oddychaniem, problem z połykaniem pokarmów, ucisk w gardle, chrypa (spowodowana podrażnieniem nerwu krtaniowego wstecznego oraz niedowładem strun głosowych) czy częste odchrząkiwanie. Jest to najczęściej wynik powiększania się gruczołu. W przypadku wola guzowatego obojętnego objawy te w wielu przypadkach nie występują. W obu przypadkach w tarczycy wyczuwalne są guzki w obrębie powiększonej tarczycy.

Kiedy udać się do lekarza i leczyć wole guzowate tarczycy

W przypadku zauważenia u siebie wyżej opisanych objawów, które nie ustępują a nasilają się powinniśmy jak najszynciej zgłosić się do specjalisty. Bardzo ważną kwestią jest to, że nie każdy guzek jest wyczuwany palpacyjnie, dlatego koniecznie należy wykonać USG. Najlepiej by skontaktować się z endokrynologiem, który pokieruje nas jakie badania należy wykonać.

Diagnoza choroby stawiana jest nie tylko na podstawie badania fizykalnego, po wykonaniu USG tarczycy oraz badań krwi (oznaczenie poziomo tarczycy). W przypadku jakichkolwiek wątpliwości wykonywana jest biopsja cienkoigłowa (BAC, BACC). W przypadku biopsji czas oczekiwania na wynik badania cytologicznego wynosi około 7 dni.

Leczenie wola guzowatego tarczycy

Leczenie wola guzkowego tarczycy odbywa się na kilka sposobów. Jest to uzależnione od rodzaju i wielkości guza/ guzków. W wielu przypadkach wykonuje się operację (stosowana w przypadku wola guzkowego obojętnego, a także wy sytuacji gdy guzki tarczycy wykazują cechy złośliwości). Powszechnie stosowana jest także radioterapia a  także leki przeciwtarczycowe w wysokich dawkach. W chwili obecnej jod promieniotwórczy stosowany jest u pacjentów, których guzki tarczycy nie wykazują cech złośliwości oraz gdy operacja nie jest możliwa.