Sekcja zwłok - ważne informacje

Sekcja zwłok - Objawy i przebieg

Wyróżnia się dwa rodzaje sekcji: naukowo - lekarską (inaczej: anatomopatologiczną) oraz sądowo- lekarską (dawniej określana była ona jako „obdukcja zwłok” i jest to określenie bardzo potoczne). Sekcje przeprowadzane są albo przez lekarza patomorfologa, albo przez lekarza medycyny sądowej. W przypadku gdy podczas sekcji naukowo - lekarskiej, lekarz będzie miała jakiekolwiek przesłanki co do udziału osób trzecich w przyczynie zgonu pacjenta, musi on odstąpić od sekcji i zgłosić to Prokuraturze. Na tej podstawie wszczynane jest postępowanie i przeprowadzona zostaje sekcja sądowo - lekarska.

Sekcje odbywają się najczęściej w przystosowanych do tego zakładach opieki zdrowotnej. Najczęściej jest to zakład patomorfologii, z wydzieloną częścią prosektoryjną, wyposażoną w stoły sekcyjne oraz wszelkie narzędzia potrzebne do wykonania sekcji. Kluczową kwestią jest także posiadanie chłodni, w której ciało osoby zmarłej jest przechowywane. Sekcje mogą być także wykonywane w placówkach dydaktycznych (najczęściej są to wydziały lekarskie uniwersytetów medycznych).

Przyczyn wykonywania sekcji jest kilka. Najczęściej są to jednak:

• Ustalenie bezpośredniej lub pośredniej przyczyny zgonu,
• Weryfikacja rozpoznania klinicznego (najczęściej po przebytych zabiegach bądź operacjach np. chirurgicznych, ortopedycznych),
• Cele dydaktyczne.

Najczęściej sekcje wykonywane są na prośbę lekarza prowadzącego, dla którego przyczyna zgonu pacjenta nie jest dość jasna. Lekarz, który stwierdzi, konieczność wykonania sekcji zwłok, nie musi uzyskać do tego zgody rodziny. Przeprowadzona jest ona nawet jeśli rodzina takowej zgody nie wyraża. Zdarzają się sytuacje, że rodzina nie wyraża zgodny na wykonanie sekcji.

Na mocy prawa, może być ona wykonana, bez zgody rodziny w przypadku  śmierci:

• niemowlęcia,
• płodu obumarłego w łonie matki (22 tydzień i 6 dni); ustalenie szpitala,
• kobiety będącej w ciąży i połogu,
• osoby, która został przyjęta do szpitala i zmarła przed upływem 12 godzin od przyjęcia
• osoby, która zmarła w trakcie transportu do szpitala,
• która nastąpiła gwałtownie (np. była następstwem urazu, upadku, uderzenia, wypadku itp.).

Sekcje sądowo - lekarskie wykonywane są także w sytuacji podejrzenia udziału osób trzecich tj. w każdym przypadku podejrzenia przestępczego spowodowania/ przyczynienia się do śmierci. Zgodnie z kodeksem karnym tego typu sekcje powinny być wykonywane w obecności Prokuratora lub sędziego. Postanowienie o ich wykonaniu także jest wydawana przez te Instytucje. Po każdej przeprowadzonej sekcji, lekarz zobowiązany jest do sporządzenia opinii.

Sekcja zwłok - Kiedy udać się do lekarza

Cała procedura badania podczas sekcji polega na dokonaniu bardzo szczegółowych oględzin zewnętrznych oraz otwarciu jam ciała tj. czaszki, klatki piersiowej, oraz jamy brzusznej. Zdarzają się sytuacje, w których po oględzinach zewnętrznych jamy ciała nie są otwierane. Głównym zadaniem lekarza przeprowadzającego sekcję jest odnalezienie morfologicznych wykładników procesu chorobowego oraz innych przyczyn prowadzących do śmierci.

W trakcie sekcji pobierane są wycinki (materiał) do dalszych badań:

• histopatologicznychImmunohistochemicznych,
• biochemicznych,
• toksykologicznych.

Muszą one być właściwie zabezpieczone, opisane i przechowywane. Oględzin osoby zmarłej można dokonać nie wcześniej niż po 12tu godzinach od momentu zgonu. 

Sekcja zwłok - Leczenie

Decyzja o wykonaniu bądź zaniechaniu sekcji zwłok musi zostać każdorazowo odnotowana przez lekarza w dokumentacji pacjenta oraz przez pracownika Zakładu Prosektoryjnego. W chwili obecnej największą decyzyjność w sprawie postępowania ze zwłokami ma sąd oraz prokurator.  

Sekcje zwłok są bardzo waznym narzędziem w sytuacji gdy przyczyna zgonu danej osoby nie jest znan, bądź budzi wątpliwości. Najwięcej jest ich w przypadku sekcji sądowo- lekarskich oraz u pacjentów po przebytych operacjach np. chirurgicznych.