Forum: Diabetologia - grupa dla osób leczących się na cukrzycę i jej powikłania

Według dotychczasowych badań uzupełnianie poziomu witaminy D w pierwszym roku życia dziecka może przyczyniać się do zmniejszonego ryzyka rozwoju cukrzycy typu I. Jednak wydaje się, że potencjalne ochronne działanie tej witaminy może mieć miejsce jeszcze w czasie życia płodowego.





Celem naukowców z Norwegii była odpowiedź na pytanie czy poziom 25-hydroksywitaminy D u kobiet podczas ciąży wpływa na ryzyko rozwoju cukrzycy typu I u ich dzieci. Badanie przeprowadzono na grupie ponad 29 tys. norweskich kobiet.

Pomiar stężenia 25-hydroksywitaminy D w surowicy krwi wykonano u 109 kobiet - u ich dzieci w ciągu 15 lat od urodzenia doszło do rozwoju cukrzycy typu I. Grupę kontrolną stanowiło 219 kobiet. Średnia wieku dzieci wynosiła 9 lat. Pomiar poziomu witaminy D dokonano metodą radioimmunologiczną.

Wyniki pracy wykazały, że w grupie badanej poziom 25-hydroksywitaminy D był istotnie niższy w porównaniu z grupą kontrolną (65.8 vs. 73.1 nmol/L). Co więcej, u dzieci matek, u których poziom 25-hydroksywitaminy D był najniższy, tzn. zawierał się w pierwszym kwartylu, zaobserwowano ponad dwukrotnie większe ryzyko rozwoju cukrzycy typu I w porównaniu z dziećmi kobiet o wyższym stężeniu 25-hydroksywitaminy D - w z czwartym kwartylu. Uznaje się, że stężenie 25-hydroksywitaminy D w surowicy krwi odzwierciedla stan gospodarki tej witaminy niezależnie od jej źródeł.

Dokładny mechanizm zależności między poziomem witaminy D a rozwojem cukrzycy typu I nie jest jasny. Według ostatnich badań istnieje pewne powiązanie między polimorficznymi wariantami genów związanych z metabolizmem witaminy D oraz genów dla receptorów witaminy D a cukrzycą typu I.

Poza tym istotne znaczenie może tu mieć nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna. Okazuje się bowiem, że witamina D przyczynia się do ukształtowania tolerancji immunologicznej, która u chorych na cukrzycę typu I jest zaburzona. Zaobserwowano, że witamina D hamuje dojrzewanie komórek dendrytycznych oraz wpływa na produkcję przeciwzapalnych cytokin z limfocytów T pomocniczych (Th).

Według autorów atutem badania w stosunku do innych tego typu prac jest długi okres obserwacji dzieci po urodzeniu, który wynosił aż 15 lat. Tak długi czas przechowywania surowic nie powinien - ich zdaniem - wpływać na stabilność 25-hydroksywitaminy D ze względu na jej dużą trwałość.

Naukowcy podkreślają również, że ich badanie jest zgodne z doniesieniami autorów, którzy wykazali, że suplementacja witaminy D w czasie ciąży wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem wytwarzania autoprzeciwciał charakterystycznych dla cukrzycy u dzieci.

Oprac.: dr n. med. Maciej Chałubiński

www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22124461
Diabetes. 2012 Jan;61(1):175-8. Epub 2011 Nov 28.
Maternal serum levels of 25-hydroxy-vitamin d during pregnancy and risk of type 1 diabetes in the offspring.