Forum: Diabetologia - grupa dla osób leczących się na cukrzycę i jej powikłania

• Nefropatia cukrzycowa
• Zakażenie układu moczowego i przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek
• Uszkodzenie nerek spowodowane nadciśnieniem tętniczym
• Miażdżyca naczyń krwionośnych (tętnic nerkowych)
• Zaburzenia czynności nerek związanych z otyłością.

Nefropatia cukrzycowa:


• Proces chorobowy spowodowany przebudową mikroskopowej struktury nerek pod wpływem przewlekle podwyższonych poziomów cukru we krwi.
• W początkowym okresie nie można wykryć uszkodzenia nerek w rutynowo wykonywanych badaniach.
• Zaawansowana nefropatia cukrzycowa objawia się stałą obecnością białka w badaniu ogólnym moczu, nadciśnieniem tętniczymi postępującym pogorszeniem czynności nerek ( wzrost poziomu tzw. prób nerkowych – mocznika i kreatyniny we krwi).
• Nefropatia cukrzycowa rozwija się u 20-30% chorych na cukrzycę niezależnie od typu cukrzycy.
• W cukrzycy typu 1 (zależnej od insuliny) do krańcowej niewydolności nerek dochodzi u 50% chorych po 10 latach od pojawienia się białka w moczu a po 20 latach u 75% osób.
• W cukrzycy typu 2 do schyłkowej niewydolności nerek dochodzi u 20% chorych po 20 latach od pojawienia się białka w moczu.

Objawy kliniczne nefropatii cukrzycowej


Obowiązuje nadal podział nefropatii cukrzycowej na pięć etapów (stadiów). Pierwsze dwa stadia są niewykrywalne w rutynowych badaniach. W stadium trzecim stwierdza się stałą obecność białka w moczu, początkowo wykrywalną wyłącznie w teście na tzw. mikroalbominurię, a później w większych ilościach. W tym stadium ciśnienie tętnicze krwi jest zwykle podwyższone. W stadium czwartym białkomocz jest większy (wykrywany w rutynowym badaniu moczu), zwykle występuje nadciśnienie tętnicze a „próby nerkowe” stopniowo się pogarszają. Stadium piąte, to schyłkowa niewydolność nerek. Chory wymaga leczenia dializami lub przeszczepienia nerki.

Leczenie nefropatii cukrzycowej

Postępowanie lekarza i pacjenta w nefropatii cukrzycowej polega na zapobieganiu rozwojowi choroby nerek a jeśli ta wystąpi, na spowalnianiu postępu niewydolności nerek. Leczenie obejmuje:

Modyfikację stylu życia pacjenta.
Dążenie do osiągnięcia najlepszych wyników wyrównania cukrzycy.
Leczenie nadciśnienia tętniczego.
Wczesne wykrywanie i leczenie zakażeń układu moczowego.
Unikanie leków uszkadzających nerki (przeciwbólowych i przeciwzapalnych

Zakażenia układu moczowego


• Cukrzyca, poprzez upośledzenie mechanizmów obronnych organizmu, sprzyja występowaniu zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, w tym także zakażeń układu moczowego.
• Wieloletnia cukrzyca zaburza mechanizm opróżniania pęcherza moczowego powodując zastój moczu, co również sprzyja rozwojowi zakażenia. Typowe objawy zakażenia układu moczowego to:


• Częste oddawanie moczu.
• Ból lub pieczenie w podbrzuszu i cewce moczowej towarzyszące oddawaniu moczu.
• Gorączka, dreszcze.
• Bóle w okolicy lędźwiowej.
• U wielu chorych na cukrzycę występuje tzw. bezobjawowa bakteriuria, to znaczy dodatnie wyniki badania bakteriologicznego (posiewu) moczu bez objawów klinicznych zakażenia.
• Każde zakażenie dróg moczowych u osoby chorej na cukrzycę (również bezobjawowe) wymaga leczenia antybiotykami ponieważ grozi rozwojem sepsy oraz powoduje uszkodzenie nerek.

Opieka nefrologiczna nad chorymi na cukrzycę


• Konsultacja w poradni chorób nerek wskazana jest u każdego chorego na cukrzycę, u którego stwierdza się dwukrotnie w ciągu co najmniej 3 miesięcy dodatni test na mikroalbuminurię (test paskowy lub oznaczenie w laboratorium), po uprzednim wykluczeniu lub wyleczeniu zakażenia dróg moczowych.
• Stałej opieki nefrologicznej wymagają chorzy, u których stwierdza się oprócz mikroalbuminurii inne zmiany w badaniach laboratoryjnych, anemię spowodowaną przewlekłą chorobą nerek lub zmiany w badaniu ultrasonograficznym układu moczowego.
• Test w kierunku mikroalbuminurii powinno się wykonywać co najmniej raz w roku u chorych na cukrzycę typu 1 po 5 latach trwania choroby oraz u wszystkich chorych na cukrzycę typu 2 od momentu jej rozpoznania.
• Do rozpoznania mikroalbuminurii upoważnia stwierdzenie wyniku dodatniego w co najmniej dwóch z trzech badań wykonanych w ciągu 6 miesięcy.
• Brak standardów określających częstość wykonywania badań przesiewowych w kierunku zakażeń układu moczowego u chorych na cukrzycę.
• Uzasadnione wydaje się wykonywanie tych badań w każdym przypadku objawowego zakażenia (przed i po leczeniu) oraz co najmniej raz w roku nawet pomimo braku objawów

Leczenie nerkozastępcze u chorych na cukrzycę.


• Nefropatia cukrzycowa jest najczęstszą przyczyną schyłkowej niewydolności nerek wśród pacjentów poddawanych leczeniu nerkozastępczemu.
• Leczenie dializami u chorych na cukrzycę powinno rozpoczynać się nieco wcześniej niż u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek spowodowaną innymi przyczynami (głównie z powodu bardziej nasilonej miażdżycy naczyń krwionośnych w tej grupie chorych).

Metody leczenia nerkozastępczego u chorych na cukrzycę:


• Dializa otrzewnowa – wykonywana samodzielnie w domu (cykler), kontrole w szpitalu co 4 – 6 tygodni.
• Hemodializa – wykonywana w szpitalu 3 razy w tygodniu.
• Przeszczepienie nerki.
• Przeszczepienie nerki i trzustki.

Retinopatia cukrzycowa

Retinopatia cukrzycowa jest bardzo częstym powikłaniem, a po 15-stu latach choroby cierpią na nią praktycznie wszyscy diabetycy. Spowodowana jest m.in. uszkodzeniem naczyń siatkówki oka, obrzękiem plamki żółtej, rozrostem tkanki łącznej, wylewami do ciała szklistego. W skrajnych przypadkach retinopia prowadzi do ślepoty. Postępowi retinopatii cukrzycowej sprzyjają ciąża i okres dojrzewania.

Neuropatia cukrzycowa

Neuropatia cukrzycowa również należy do częstych powikłań, a jej objawy są różnorodne w zależności od miejsca uszkodzenia układu nerwowego. Najczęściej występuje postać bólowa neuropatii, do objawów której należą:

parestezje, tzw. czucie opaczne, czyli mrowienie, drętwienie, uczucie zimna, gorąca lub nagłego bólu; są objawem uszkodzenia nerwów obwodowych,
zaburzenia czucia powierzchniowego i głębokiego,
osłabienie mięśni,
osłabienie lub zanik odruchów nerwowych,
zmiany troficzne, czyli zanik tkanki w obszarze zajętym degeneracją nerwów.


Neuropatia autonomiczna spowodowana jest powstaniem zmian zwyrodnieniowych w autonomicznym układzie nerwowym. Dotyczy najczęściej: układu krążenia – objawia się wystąpieniem hipotensji ortostatycznej (spadek ciśnienia po pionizacji) lub omdleniami,
przewodu pokarmowego, w którym wywołuje zaburzenie motoryki,
układu moczowo-płciowego, gdzie jest jedną z najczęstszych przyczyn zaburzeń erekcji u mężczyzn chorych na cukrzycę, a u kobiet wywołuje suchość pochwy, obniżenie popędu seksualnego i zaleganie moczu w pęcherzu moczowym.

Warto też nadmienić, że pojawił się w Polsce lek o nazwie BENFOGAMMA w którego w skład wchodzi benfotiamina. Nad lekiem od wielu lat były prowadzone badania kliniczne, w innych krajach jest stosowany od bowiem 10 lat z pozytywnymi wynikami. Benfotiamina bowiem, pozwala na uzupełnienie niedoborów tiaminy, które właśnie prowadzą do negatywnych skutków przy cukrzycy. Warto poczytać na ten temat benfogamma.info/, bo niewiele się o tym mówi, a na pewno pozwoliłoby to niejednej osobie na większy komfort i swobodę życia.

Czy wiesz, że jednym z istotnych symptomów cukrzycy jest postępująca suchość skóry? To skutek zaburzeń pracy gruczołów potowych i łojowych; skóra bowiem nie umie magazynować wystarczającej ilości tłuszczów i wody. Sucha i łuszcząca się skóra swędzi i pęka, występuje jej nadmierne rogowacenie. U cukrzyków większa jest też skłonność do grzybicy skóry i paznokci stóp. Dowiedz się więcej na www.stopacukrzycowa.org.pl