Reklama:

Zaburzenia snu

Małgorzata Pawłowska

Ten tekst przeczytasz w 5 min.

Zaburzenia snu

ojoimages

Sen

Prezentowany tekst przedstawia bieżące dane na temat snu, czynników zakłócających sen oraz ogólnie przedstawia najbardziej popularne zaburzenia snu. Sen jest nadal nie do końca poznanym zjawiskiem; choć znany jest jego mechanizm, nie do końca wiadomo dlaczego śpimy. Według danych WHO nasz sen jest coraz krótszy, pojawia się też coraz więcej zaburzeń snu oraz czynników zakłócających sen, wśród których najpowszechniejszym jest hałas. Zaburzenia snu wiążą się zarówno z chorobami somatycznymi, jak psychicznymi.

Reklama:

Pomimo popularnego poglądu, że potrzebujemy mniej snu im jesteśmy starsi, zapotrzebowanie na  sen pozostaje względnie stałe przez całe życie. Wyniki badań wskazują na to, że śpimy obecnie krócej niż na początku dwudziestego wieku, kiedy średnia snu wynosiła 9 godzin. Ostatnie badania pokazują, że dorosły biały człowiek śpi średnio 7,5 godziny. Śpimy mniej niż powinniśmy, a także krócej niż nam się wydaje - wykazano, że osoba spędzająca w łóżku 7,5 godziny śpi jedynie 6,1 godzin. Badania pokazują  także różnice pod względem płci i rasy w ilości godzin snu. Białe kobiety śpią średnio 6,7 godzin, podczas gdy mężczyźni krócej, bo 6,1 godzin. Z kolei czarne kobiety śpią średnio 5,6 godzin, czarni mężczyźni 5,1 godzin. Okazuje się także, że osoby z niskimi dochodami śpią krócej niż osoby z wyższymi dochodami.

Z badań WHO wynika, że 30% populacji dotykają zaburzenia snu. Podobnie badania epidemiologiczne podają, że od 30 do 35% osób w populacji ogólnej narzeka na problemy ze snem, z kolei od 9 do 11% cierpi na chroniczną bezsenność. Problemy te mogą mieć związek z współwystępującą chorobą psychiczną, taką jak depresja, lęk, uzależnienia, albo z chorobami somatycznymi.

Sen jest podstawową potrzebą każdego człowieka, w jego trakcie mózg pozostaje aktywny umożliwiając wypoczynek i  naukę. Specjaliści od spraw snu dyskutujący podczas kongresu WHO w 2004 roku wykazali, że ciągle nic prawie nie wiemy o tym, czemu śpimy. Więcej natomiast wiemy o tym, jak śpimy. Wiadomo, że zdrowy sen jest potrzebny dla dobrego samopoczucia. W czasie normalnego snu zachodzi wiele fizjologicznych zdarzeń, takich jak korowe i podkorowe przebudzenia. Patologiczny wzrost tych fizjologicznych czynności może prowadzić do przerw w śnie, którego konsekwencją jest brak pokrzepienia i wypoczynku odczuwane w ciągu dnia. Stresory środowiskowe, takie jak hałas, wpływają na ilość i jakość snu. Same zakłócenia snu mogą być mierzone poprzez skargi subiektywne, takie jak niska jakość snu, poczucie zmęczenia, zmiany nastroju, oraz biorąc pod uwagę zmiany w zachowaniu następnego dnia - senność, gorsze wykonywanie obowiązków, zażywanie leków. 

Podstawowe rezultaty deprywacji snu obejmują czynniki fizyczne: senność, zmęczenie oraz nadciśnienie, osłabienie funkcjonowania poznawczego: pogorszenie wykonania zadań, osłabienie uwagi i motywacji, osłabienie zdolności intelektualnych oraz wzrost prawdopodobieństwa popełniania błędów w pracy lub podczas jazdy samochodem. Z raportu WHO z 1998 roku wynika, że po nieprzespanej nocy ludziom zdarza się zasnąć w pracy, w szkole, lub podczas prowadzenia samochodu, są następnego dnia rozdrażnieni, zirytowani, częściej zdarzają im się wtedy wypadki komunikacyjne oraz mają trudności z myśleniem i doświadczają luk w pamięci. Konsekwencją niedoboru snu są także komplikacje zdrowotne. Niedobór snu osłabia zdolność radzenia sobie ze stresem oraz zdolność do utrzymania w zdrowiu systemu immunologicznego. 

Zaburzenia snu obejmują między innymi bezsenność, zespół niespokojnych nóg, bezdech senny, hipersomnię. Bezsenność to utrzymujące się przez dłuższy czas kłopoty z zaśnięciem, wybudzanie się w nocy z niemożnością powtórnego zaśnięcia oraz zbyt wczesne budzenie się. Istotne dla tego zaburzenia jest subiektywne poczucie braku snu, niewyspania i senności w ciągu dnia, które występują pomimo tego, że długość snu mieści się w normie. Zespół niespokojnych nóg jest opisywany jako nieprzyjemne, bolesne doznania w nogach, czasem w rękach, którym towarzyszy wiercenie się, poruszanie nogami, czy masowanie, które nie przynosi jednak ulgi. Doznania te pojawiają się zwykle wieczorem i utrudniają zaśnięcie.  Bezdech senny, gdzie jednym z objawów jest chrapanie,  jest zaburzeniem, w którym w czasie snu następuje przerwa w oddychaniu, przez co osoba wybudza się wielokrotnie w ciągu nocy, a w ciągu dnia czuje się niewyspana i zmęczona. Z kolei hipersomnia charakteryzuje się nadmierną sennością w ciągu dnia oraz napadami snu niezależnie od pory i miejsca. Hipersomnię uważa się za chorobę o podłożu psychogennym, czasem występuje też w przebiegu choroby psychicznej.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Zdrowie

Hospitalizacja
Jakie są kryteria, jakie musi spełnić cukrzyk by kwalifikował się na pobyt na oddziale diabetologii?
gość
Metoda EBK a późniejszą jaskra
Witam, Miałem robiona korekcję wzroku metodą EBK w 2018 roku wszystko ładnie i pięknie. Niedawno się dowiedziałem że moja mama ma jaskrę i będzie miała operację. I teraz moje pytanie, słyszałem że j...
gość
EBK korekcja laserowa
Hej, Ostatnio dużo słyszałam o korekcji laserowej metodą EBK, czy może ktoś mi powiedzieć czym się różni ta metoda, że tyle ludzi ją chwali ?
Reklama:
Reklama: