Reklama:

Urazy głowy u dzieci

Dr n. med. Ilona Kopyta, asystent Katedry i Kliniki Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego w Katowicach, Śląska Akademia Medyczna

Ten tekst przeczytasz w 4 min.

Urazy głowy u dzieci

Pantherstock

Bawiące się dziecko

Artykuł specjalisty z Kliniki Neurologii Dziecięcej podsumowuje obraz kliniczny urazów głowy u dzieci. Podkreślono objawy mogące świadczyć o poważnych uszkodzeniach spowodowanych przez uraz głowy, wymagające pilnej konsultacji lekarskiej.

Reklama:

W dostępnych pozycjach piśmiennictwa, mówiących o problemie urazów głowy u dzieci, spotykanych jest kilka ich podziałów. Najbardziej rozpowszechniony, a jednocześnie praktyczny, jest podział na urazy lekkie, średniociężkie oraz ciężkie.

Lekki uraz głowy to taki, po którym dziecko nie wykazuje niepokojących objawów. Taki typ urazu głowy występuje u dzieci najczęściej i wiąże się jedynie z obecnością pourazowych otarć naskórka, obrzęku lub siniaków tkanek głowy w miejscu urazu. Czasami powierzchowne rany głowy mogą wymagać zaopatrzenia jałowym opatrunkiem lub, rzadziej, założenia szwów.

Uraz głowy jest określany mianem średniociężkiego, jeśli obserwowane objawy świadczące o obrażeniach ośrodkowego układu nerwowego. Do objawów pourazowych zaliczamy bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości takie jak krótkotrwała utrata świadomości lub stan określany jako splątanie, czyli dezorientację dziecka co do swojej osoby, miejsca lub czasu. Przeważnie takim urazom towarzyszą także zmiany miejscowe, takie jak opisano powyżej.

Ciężkie urazy głowy, niezależnie od ich przyczyny, charakteryzują się ewidentnymi, długo utrzymującymi się objawami świadczącymi o uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego, a więc zaburzeniami świadomości trwającym godziny, a nawet dni po urazie, drgawkami uogólnionymi lub ogniskowymi, wielokrotnymi wymiotami.

Przyczyny urazów głowy są bardzo różnorodne, zależne od wieku dziecka. Najmłodsze niemowlęta, z uwagi na stosowny do ich wieku rozwój ruchowy, rzadko ulegają urazom samoistnym, częściej natomiast mogą być narażone na urazy, zamierzone lub niezamierzone, ze strony osób z otoczenia. Urazy wielonarządowe, obejmujące także głowę, wynikające z zamierzonego użycia siły u dzieci do pierwszego roku życia określane są mianem zespołu dziecka maltretowanego. Jednak nawet najmłodsze dzieci mogą ulec urazom niezamierzonym, na przykład upadkom z przenośnych fotelików czy nosidełek.

Starsze niemowlęta, w wieku 5-7 miesięcy, z uwagi na wzrastającą ruchliwość częściej ulegają samoistnym urazom, to znaczy upadkom z tapczanów, stołów do przewijania czy foteli. Natomiast dzieci w wieku 8- 12 miesięcy, to jest takie, które zaczynają raczkować oraz wstawać i samodzielnie chodzić, ulegają często wielokrotnym urazom w ciągu każdego dnia. Nie można także zapomnieć o upadkach dzieci poruszających się w chodzikach.

W wieku przedszkolnym dominują urazy w trakcie zabawy z rówieśnikami, a wieku lat kilkunastu - urazy związane z uprawianiem sportu (rower, narty). W obu tych ostatnich przypadkach przestrzeganie noszenia kasku ochronnego może skutecznie zabezpieczyć dziecko przed poważnymi skutkami urazu. Częstą przyczyną urazów u nastolatków są także pobicia.