Seksualność w różnych kulturach świata

Źródłosłów pojęcia „seksualność” budzi skojarzenia z płcią, czyli aspektami biologicznymi. Ale ta siła odpowiadająca za naszą chęć do budowania więzi i wchodzenia w relacje podlega również wpływom społecznym, religijnym czy kulturowym. W świadomości większości ludzi istnieje przekonanie o silnym związku między zachowaniami seksualnymi a moralnością, co przyczynia się do rzutowania podejścia do własnej seksualności na poczucie winy, a nawet pozycję społeczną jednostki. Poniżej omówiono szczegółowo niektóre z różnić kulturowych dotyczących poszczególnych aspektów seksualności człowieka.

Nagość

W wielu kulturach podejście do nagości odzwierciedla stopień akceptacji tego co cielesne, a także stosunek do seksualności czy płci w ogóle. W kulturze Zachodu nagość jest kojarzona z tym co intymne, a np. odsłonięcie piersi do karmienia dziecka w miejscu publicznym wciąż jest przedmiotem debat społecznych. Z drugiej strony spotyka się miejsca, gdzie nagość ta jest całkowicie aseksualna i akceptowalna, jak w saunach czy na plażach nudystów. Dla kontrastu istnieją kultury, w których nagość jest wartościowana pozytywnie i takich napięć nie budzi. Przykładem może być nagość mieszkańców Afryki, czy też nagość w dziełach sztuki hinduskiej. Dzieła te mogą mieć znaczenie sakralne jak rzeźby pokrywające ściany hinduistycznej świątyni Khajuraho, lub też artystyczne czy wręcz duchowe jak ilustracje Kamasutry czy japońskie hentai przedstawiające stosunki seksualne z dokładnością do detali anatomicznych takich jak włosy łonowe. Japończycy nie nadawali hentai negatywnej wymowy, choć z jego negatywnym odbiorem można się powszechnie spotkać w naszej kulturze.

Obowiązek zakrywania głowy przez zamężne kobiety jest zapisany w Talmudzie i przestrzegają go Żydówki nosząc chustę lub perukę. Zasłanianie włosów to także obowiązek Muzułmanek, które nie rezygnowały z tego nawet podczas niedawnej olimpiady. Zasłanianie ciała i włosów przez Muzułmanki na plażach we Francji stało się przyczyną napięć społecznych i interwencji policji, które były skierowane przeciwko tak zwanemu burkini, czyli połączeniu bikini i burki stworzonemu do chodzenia po plaży i kąpieli w morzu. Strój ten zasłania włosy i całe ciało z wyjątkiem twarzy, dłoni i stóp. Jego twórczyni tłumaczyła, że przyświecała jej intencja zwiększenia wolności i swobody kobiet, tymczasem odebrano to jako próbę ich ciemiężenia.

W kulturze Zachodu nagie ciało ma znaczenie seksualne. Nagość epatuje w reklamach, a prezentowane obnażone ciało powinno być młode, bez skazy i spełniać wyśrubowane kanony piękności. Wokół tego swoistego kultu ciała rozwijają się zaburzenia odżywiania, takie jak częstsze u kobiet anoreksja czy bulimia koncentrujące się na osiąganiu jak najniższej masy ciała lub powszechniejsza wśród mężczyzn bigoreksja skupiająca się na osiągnięciu jak najlepszej rzeźby ciała i największej masy mięśniowej.

fot. shutterstock

Modyfikacje narządów płciowych

Choć termin ten może brzmieć egzotycznie obejmuje on obrzezanie mężczyzn jak i modyfikacje żeńskich narządów płciowych w postaci zszywania warg sromowych, usunięcia łechtaczki czy warg sromowych. Generalnie zabiegi modyfikacji narządów płciowych są bardziej okaleczające dla dziewczynek niż chłopców i dominują w Afryce, na Środkowym Wschodzie i w Azji. Nie udowodniono korzyści zdrowotnych tego rodzajów zabiegów dla kobiet, a nawet zostały one uznane przez WHO za przejaw łamania praw człowieka. Są one domeną regionów biednych i patriarchalnych kultur.
Zupełnie inaczej ma się sprawa z obrzezaniem czyli usunięciem napletka u chłopca czy mężczyzny. Zabieg ten jest stary jak świat i miał on znaczenie religijne w starożytnym Egipcie jak również u ludów semickich. W Afryce obrzezanie to element rytuału przejścia do świata dorosłych mężczyzn. Poza znaczeniem kulturowym, trwa także debata nad zdrowotnymi korzyściami obrzezania w postaci ułatwienia utrzymania higieny, zmniejszenia ryzyka zakażenia HPV czy raka prącia jak również poprawy wydolności seksualnej. Jest to zabieg bardzo popularny w Ameryce Północnej, a rzadko wykonywany w Europie. Dodatkowo, choć wycięcie chirurgiczne łechtaczki ma na szczęście historyczne znaczenie w leczeniu kobiecej masturbacji, to już obrzezanie skutecznie usuwa kłopotliwą dla mężczyzn stulejkę.

Masturbacja

Choć odpowiedzialni za definiowanie norm seksuologicznych badacze wywodzący się z Europy i Ameryki Północnej nie mają wątpliwości co do tego, że masturbacja jest przejawem zdrowej seksualności, to już normy głównych religii świata mają do powiedzenia co innego.
Przyczynia się to do powstawania wewnętrznych napięć u ludzi obu płci, którzy są religijni a jednocześnie odczuwają potrzebę masturbowania się. Masturbacja jest grzechem według religii chrześcijańskiej, judaizmu a także według większości interpretacji islamu. Fakt ten nabiera znaczenia w kontekście współczesnej wiedzy seksuologicznej o tym, że masturbacja jest bezpieczną metodą poznania własnego ciała i jego reaktywności seksualnej. Masturbujące się wcześniej kobiety łatwiej doznają orgazmu podczas stosunku seksualnego, a w dodatku masturbacja może być elementem zaleceń terapeutycznych w leczeniu niektórych zaburzeń seksualnych. Seksuolog może zalecać trening masturbacyjny w leczeniu np. anorgazmii czy wytrysku przedwczesnego. Wydanie takiego zalecenia bez znajomości systemu wartości pacjenta może prowadzić do nieporozumień albo poczucia urażenia.