Choroby pasożytnicze a układ nerwowy

Początkowo sądzono, iż choroby pasożytnicze układu nerwowego nie istnieją a jeśli już mamy z nimi do czynienia to tylko w krajach tropikalnych. Dziś, dla lekarzy o różnych specjalnościach, w tym neurologów czy neurochirurgów, problem chorób układu nerwowego, wywołanych helmintami nie jest zupełnie obcy.
Przyczyniły się do tego między innymi podróże czy migracje ludności. Układ nerwowy „atakowany” jest zarówno przez robaki jak i różnego rodzaju pierwotniaki. W niektórych przypadkach diagnoza choroby jest trudna, wymaga przeprowadzenia specyficznych badań po czym włączane jest leczenie. W większości przypadków, pacjent wymaga hospitalizacji na oddziale szpitalnym.
Charakterystyka wybranych pasożytów układu nerwowego
Układ nerwowy chroniony jest przed działaniem szkodliwych substancji, ciał obcych oraz pasożytów za pomocą różnego rodzaju struktur, w tym bariera krew- mózg, bariera płyn mózgowo- rdzeniowy i inne. Stanowi on układ oddzielony od środowiska zewnętrznego (uprzywilejowany).
Prowadzone dotychczas badania naukowe, wskazują, iż struktury chroniące układ nerwowy na skutek uszkodzenia, np. mózgu mogą stać się „przepuszczalne” dla wirusów, bakterii czy pasożytów. Na skutek zaatakowania układu nerwowego, dochodzi do pojawienia się różnych objawów, stan ten jest niebezpieczny dla zdrowia oraz życia chorego. Szczególnie podatne na tego typu zakażenia są dzieci, osoby starsze, chorujące lub po przebytej chorobie i ze zmniejszoną odpornością. Chorują także osoby w pełni zdrowe.
Pierwotniaki niebezpieczne dla mózgu
Pierwotniakiem, szczególnie niebezpiecznym dla naszego układu nerwowego jest Naegleria oraz Acanthamoeba. Wnikają one do układu nerwowego, wraz z wodami, w których żyją. Prowadzą one do pierwotnego amebowego zapalenia mózgu (Naegleria) lub ziarniniakowego przewlekłego zapalenia mózgu (Acanthamoeba).
U osoby chorej pojawiają się objawy wskazujące na bakteryjne zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych, wraz z rozwojem choroby pojawia się osłupienie, otępienie, śpiączka i zgon. W celu uniknięcia zakażenia, konieczne jest unikanie zanieczyszczonych, brudnych, nie znanych zbiorników wodnych.
Układ nerwowy a tasiemiec uzbrojony
Larwa tasiemca uzbrojonego, stanowi niebezpieczeństwo dla układu nerwowego, nazywana jest ona wągrem. Zarażamy się nią spożywając niesprawdzone pokarmy zanieczyszczone jajami tasiemca uzbrojonego. Wągry lokalizują się w rdzeniu kręgowym, mózgu a nawet gałce ocznej.
U większości osób neurocysticerkoza, przebiega początkowo bezobjawowo. Wraz z rozwojem choroby pojawiają się okresy zaostrzeń, którym towarzyszą drgawki, wahania nastroju, apatia, wymioty, nudności, problemy z widzeniem) oraz remisji (częściowe lub całkowite ustąpienie objawów). Po zdiagnozowaniu choroby, konieczne jest leczenie farmakologiczne oraz pobyt pacjenta na oddziale szpitalnym. Możemy oczywiście uniknąć zakażenia, dbając o higienę pokarmów i jedząc pokarmy ze sprawdzonego źródła.
W przypadku chorób układu nerwowego wywołanych pasożytami, w większości przypadków możemy ich uniknąć. Jeśli tylko przestrzegać będziemy zasad higieny osobistej oraz przygotowywania i spożywania pokarmów. Przez wyprawą w daleką podróż (zwłaszcza kraje tropikalne) warto unikać nieznanych kąpielisk, picia nieprzegotowanej wody oraz spożywania nowych, nieznanych nam pokarmów.
Piśmiennictwo
Źródło tekstu:
- Parazytologia i akaroentomologia medyczna. Antoni Deryło (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ss. 245-248. ISBN 83-01-13804-1.
"Zoologia bezkręgowców" - W.A. Dogiel
Doktor Edward Wawrzyniak "Kompendium fitoterapii" - rok wydania 1992.
1. N.A. Croll, „Pasożytnictwo i inne związki”, PWN, Warszawa 1977.
W. Michajłow „Zarys parazytologii ewolucyjnej” PWN, Warszawa 1983.
Parazytologia i akroentomologia medyczna. Antoni Deryło (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, ss. 219-227.
Inwazje i choroby pasożytnicze. W: Zbigniew Pawłowski: Choroby zakaźne i pasożytnicze. Zdzisław Dziubek (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003,
Eckert J, Deplazes P. Biological, epidemiological, and clinical aspects of echinococcosis, a zoonosis of increasing concern. Clin Microbiol Rev. 17, 1, 107-35. 2004.
Adres www źródła:
- http://www.google.pl/books?hl=pl&lr=&id=zBmhvawKZ10C&oi=fnd&pg=PA2853&dq=Diseases+caused+by+helminths&ots=LeostUfWUs&sig=sW_YRDrorHiF329vMGxWBo4S-Ak&redir_esc=y#v=onepage&q=Diseases%20caused%20by%20helminths&f=false
- http://www.ibuk.pl/fiszka/13197/choroby-ukladu-nerwowego.html
- http://www.jci.org/articles/view/34261
- http://www.cabdirect.org/abstracts/19890853309.html;jsessionid=C99EF8BDD79A2469B867E702EFFE3E42
Kategorie ICD:
- Choroby układu nerwowego
- Choroby zapalne ośrodkowego układu nerwowego
- Niektóre choroby zakaźne i pasożytnicze