10 objawów nietolerancji glutenu

Przy celiakii organizm źle reaguje na gluten – jego spożywanie bardzo szkodzi. Celiakia niszczy kosmki jelitowe i tym samym prowadzi do wielu niedoborów. Choroba objawia się w sposób bardzo różnorodny: od problemów żołądkowych, przez skórne i hormonalne, po psychiczne i wiele więcej. Jedynym lekiem na celiakię jest całkowita eliminacja glutenu.

Reklama

Celiakia – choroba, która niszczy jelita

Celiakia to trwała nietolerancja glutenu, czyli białka zbóż (pszenicy, żyta, jęczmienia). Jest chorobą autoimmunologiczną o podłożu genetycznym. Spożywanie glutenu przy celiakii powoduje zaburzenia trawienia i wchłaniania substancji odżywczych, a więc w konsekwencji – niedobory i niedożywienie. Dlaczego tak się dzieje? U osób chorych gluten wyzwala w organizmie reakcję układu odpornościowego – wytwarzane są przeciwciała przeciwko własnym tkankom. Powoduje to zanik i upośledzenie kosmków jelitowych w jelicie cienkim, które odpowiadają za przyswajanie substancji odżywczych.

Odbudowa kosmków może nastąpić tylko wtedy, kiedy gluten zostanie wyeliminowany do zera. Z tego względu jedynym sposobem leczenia jest dieta bezglutenowa, stosowana całe życie bez przerw. Nawet minimalna ilość glutenu zaburza proces odbudowy jelit i uniemożliwia poprawę jakości życia, samopoczucia i zdrowia.

10 popularnych objawów celiakii

U ok. 10% chorych pojawiają się problemy gastryczne (np. wzdęcia, bóle brzucha czy biegunki) – ten typ schorzenia nazywany jest celiakią pełnoobjawową. 90% celiaków ma natomiast symptomy mniej oczywiste. Są to zwykle: kłopoty z jamą ustną (np. zanik szkliwa zębowego, afty, owrzodzenia), problemy skórne (np. trądzik, łupież, AZS), problemy z psychiką (np. depresja, niepokój, lęki), niedobory witamin i minerałów i choroby z nimi związane (np. anemia), kłopoty z układem mięśniowo-kostnym (np. osteoporoza, skurcze, obrzęki), bóle (np. głowy, kręgosłupa), problemy kobiece i hormonalne (np. wczesna menopauza, czułość piersi), astma czy ciągłe zmęczenie i brak sił.

fot. shutterstock

Objawy celiakii – u każdego mogą być inne

Celiakia może objawiać się także na wiele innych sposobów, a wszystkich symptomów choroby nie da się wymienić. U każdego może bowiem przebiegać inaczej, prowadząc do różnego typu schorzeń. Niedobory spowodowane nieprawidłowym wchłanianiem substancji odżywczych mogą w skrajnych przypadkach spowodować nawet poronienia czy nowotwory. Nieleczona celiakia to swojego rodzaju „błędne koło”: powoduje niedobory, które przyczyniają się do pojawienia innych chorób, które z kolei mogą wywoływać jeszcze kolejne dolegliwości. Celiakia współistnieje również z innymi chorobami autoimmunologicznymi (np. Hashimoto, cukrzycą typu 1 czy toczeniem rumieniowatym).

Masz któryś z objawów? Zrób test na celiakię

Podejrzewając u siebie lub bliskiej osoby celiakię, diagnostykę najlepiej rozpocząć od testu DNA na celiakię. Umożliwia on wykrycie genów odpowiedzialnych za chorobę: HLADQ2 i/lub HLA DQ8. Ich brak oznacza brak choroby i brak możliwości zachorowania na nią kiedykolwiek. Jeśli geny są natomiast obecne, należy przeprowadzić dalsze testy, np. oznaczenie przeciwciał (badanie krwi). Pozwoli to wskazać, czy choroba jest aktywna. Tylko aktywna forma choroby wymaga diety bezglutenowej. Sama obecność genów to jedynie predyspozycja do pojawienia się celiakii, która może się uaktywnić np. w ciąży czy w wyniku silnego stresu.